Hierdoor is WaardeVOL Brummen mislukt

INGEZONDEN: Op de voorpagina van Het Brummens Nieuws (22 maart 2024) lazen we dat om onduidelijke redenen de stekker uit het project WaardeVOL Brummen is getrokken.

Eén van de hoofdredenen is dat de stuurgroep (wethouder, heemraad en gedeputeerde) onvoldoende sturing heeft gegeven. Zelfs bij het besluit tot beëindiging was men het niet met elkaar eens, getuige volgend citaat uit het persbericht van de gemeente Brummen (december 2023): ‘De projectpartners denken momenteel verschillend over de manier waarop het project verder moet.’ 

Dat belooft wat voor de toekomst!

Ook vielen de kosten miljoenen euro’s hoger uit dan geraamd, maar exacte bedragen worden al een jaar verzwegen. Via een verzoek op basis van de Wet open overheid (Woo) ontdekten we dat het project niet de oorspronkelijke 16,8 miljoen euro zou gaan kosten, maar 24,6 miljoen! Dit bedrag is al in januari 2023 officieel vastgesteld en wordt sindsdien verzwegen. Inmiddels is er dus een aantal miljoenen aan belastinggeld uitgegeven. Hoeveel er in zes jaar tijd (!) is verdampt? Ook dat verzwijgen de overheden; alsof men niet weet wat er per jaar is uitgegeven en de overheid daarover geen verantwoording af hoeft te leggen.

Let wel: dit project was volgens de stuurgroep een ‘voorbeeldproject dat niet mocht mislukken.’ Nog veel kwalijker is de schade die aan het participatieproces is toegebracht. De afgelopen zes jaar zijn er diverse voorlichtingsavonden, excursies, tientallen ‘gebiedsateliers’ en vele ‘keukentafelgesprekken’ gehouden. Honderden bewoners, agrariërs, ondernemers en belanghebbenden uitten hun zorgen over onacceptabele verhoging van grondwaterstand middenin bewoond gebied waar het altijd al kletsnat is. Nu het project volledig is mislukt, reppen de overheden met geen woord over de betrokkenheid en inspanning van al die gemotiveerde deelnemers, noch over wat die aan kennis en wensen hebben ingebracht.

Voor de Bewonersbelangengroep WaardeVOL Brummen (ruim 200 personen) schrijven we regelmatig een buurtbrief. Vanuit hen bereiken ons steeds meer gevoelens van frustratie, boosheid en machteloosheid. Bovendien is er door het onbehoorlijk gedrag van de overheid inmiddels veel wantrouwen ontstaan over een toekomstig project. Begrijpelijk. Zo zijn twee onderzoeken van Arcadis, die ook voor bewoners bedoeld waren, anderhalf jaar lang onder tafel gehouden. Nota bene: Arcadis kon in deze onderzoeken niet bewijzen dat met de voorgestelde maatregelen de gewenste natuurdoeltypen (Natura2000) behaald zullen worden.

Ook bleek ons uit opgevraagde Woo-documenten (Wet open overheid) dat een rapportage van een muggenexpert zo sterk door de overheden en zelfs Natuurmonumenten is beïnvloed, dat het op manipulatie lijkt. Op geen enkele plaats mocht door de onderzoeker ‘het aanbrengen van stuwen’ als mogelijke inrichtingsmaatregel genoemd worden. Het verwijderen van ‘stuwen’ uit het rapport was zelfs voorwaarde voor betaling van de factuur, aldus een e-mailbericht aan de onderzoeker. En hoe men werkelijk bij de projectleiding over participatie denkt? In een via Woo-verzoek verkregen e-mail schrijft één van de deskundigen letterlijk over het muggenrapport: ‘En dit rapport niet te snel delen met de omgeving, want dan voorzie ik een opstand.’ 

Wat er van dit traject geleerd is? Ook daarover zwijgt men. Het Waterschap schijnt een extern bureau te gaan inhuren om WaardeVOL Brummen te evalueren. Kosten? Onbekend. Het nieuwe projectvoorstel dat al sinds juni 2023 (!) door de provincie geschreven zou gaan worden, zal dan ook door de regio uitermate kritisch beoordeeld en getoetst worden.

Frank van Noppen en Laurens Hoevenaren, bewoners projectgebied WaardeVOL Brummen