Nieuwjaarstoespraak burgemeester Van Hedel

Brummen - Uitgesproken tijdens de nieuwjaarsreceptie op 2 januari 2019 in de centrale hal van het gemeentehuis.

Dames en heren, jongens en meisjes, hartelijk welkom. Deze nieuwjaarsbijeenkomst heeft als thema "sport". Een thema dat ons nadrukkelijk bindt. Vorig jaar kondigde ik dit thema al aan en suggereerde toen om allemaal in zwemkleding te komen. Om zuinig en duurzaam met water om te gaan, Brummen heeft duurzaamheid hoog in het vaandel staan, hebben we voor vanavond niet gekozen om een zwembad aan te leggen, maar een boksring te plaatsen als podium. Bovendien doet dit meer recht aan een weerbare overheid. Een burgemeester met bokshandschoenen doet meer recht aan zijn uitgebreide taak als crimefighter. Ik wil niet behoren tot de groep 25 procent bedreigde burgemeesters, maar wil uitdragen dat liefst nog meer dan tenminste 25 procent van de criminelen, zich bedreigd moet voelen door de burgemeester! Voor de rest ben ik vredelievend en uw burgervader. Ik verruil mijn outfit daarom graag voor een feestelijke. De jaarwisseling in de gemeente Brummen is immers feestelijk verlopen en daar wil ik iedereen mee complimenteren.

Meer dan de helft van alle Nederlandse inwoners sport elke week. In de gemeente Brummen zal dat niet anders zijn. De één heeft een abonnement bij zwembad Rhienderoord of Coldenhove, de ander is lid van een sportvereniging in onze gemeente. Onze prachtige omgeving leent zich uitermate goed voor sport en beweging: lopend, rennend of op de fiets. En ja, ook onze gemeenteraad is sportief. De jaarlijkse bestuursexcursie 2018 stond in het licht van sport, enkele individuele raadsleden zijn wekelijks bezig met hun eigen sport en Gerda Jolink levert jaarlijks bovenmenselijke prestaties door de hoogste bergtoppen van de wereld te bedwingen. En… vóór elke raadsvergadering, geven raadsleden elkaar sportief de hand, zoals voetballers voor de aftrap doen of tennissers na afloop van de wedstrijd. Sportief zijn, betekent immers méér dan een lichamelijke krachtinspanning leveren. Het betekent ook, tegen je verlies kunnen in brede zin, eerlijk en ruiterlijk zijn, het betekent ook 'fair play'. Ook in het bestuursprocesrecht bestaat 'fair play', oftewel de ongeschreven regel van behoorlijk bestuur (de overheid moet op eerlijke wijze omgaan met haar inwoners).

Medewerkers van de Stichting Sportkompas en de Gemeente Brummen hebben deze avond voor u georganiseerd. Zij hebben de inrichting en faciliteiten keurig verzorgd. Topsporters uit onze gemeente zijn uitgenodigd, sportverenigingen zijn aanwezig. Ook nieuwe inwoners van onze gemeente hebben we speciaal uitgenodigd. Een paar van hen heb ik al persoonlijk gesproken. U heet ik van harte welkom in deze prachtige en sportieve gemeente. Voor u ligt een welkomstpakketje klaar bij de lage balie, dat u op het eind van deze bijeenkomst in ontvangst kunt nemen.

Sport en sportiviteit is de rode draad in ons leven. Een prachtig thema op de tweede dag in het nieuwe jaar 2019! Als gemeente willen we sport en bewegen voor inwoners van alle leeftijden stimuleren. De uitvoering daarvan ligt bij de Stichting Sportkompas, waarbinnen een slordige 1,5 miljoen euro per jaar omgaat met zo'n 25 medewerkers. De Stichting Sportkompas heeft als doel om voor iedereen in deze gemeente een plek te bieden voor sport en beweging. Daarmee wordt niet alleen sport en gezondheid gestimuleerd, maar vergroten we ook de leefbaarheid in alle kernen en dorpen. Zij bevordert en stimuleert ook de samenwerking tussen sportverenigingen, organisaties en eerstelijnszorg. Sport moet voor iedereen toegankelijk zijn is het credo. 'Brummen beweegt', in verenigingsverband, maar ook op individuele basis of buiten de reguliere verenigingen om. De sportfaciliteiten, de breedtesport, is toegankelijk voor ons allemaal.

Bij het thema 'sport' mogen we vooral niet alle vrijwilligers en sponsoren vergeten, die zich inzetten voor de sport. Of eigenlijk, voor alle vrijwilligers en sponsoren, die zorgen voor de binding in onze samenleving. Of het nu gaat over het bijhouden van de ledenadministratie van de sportvereniging of over het onderhoud van sportmateriaal. Of over het oliebollenbakken om de clubkas te spekken of de plaatselijke ondernemer die advertenties betaalt of de shirts bekostigt. Allen, die deze binding weten te verwezenlijken, dank ik hartelijk! Ik hoop dat deze waardevolle inzet, van verenigingen, bedrijfsleven, vrijwilligers, professionals ook in 2019 gecontinueerd kan worden. Alhoewel het op dit moment een politiek issue is binnen de gemeenteraad, en in politiek opzicht heb ik daar met nadruk geen enkel inhoudelijk oordeel over, wil ik benoemen dat de bestuursleden van de Stichting Sportkompas, die recent hebben aangegeven de bestuurstaken binnenkort graag aan anderen over te dragen, grote waardering verdienen voor hun jarenlange inzet voor sport in Brummen in het algemeen. Twee van hen, Pouwel Inberg en Marion van Wieringen, behouden een herbenoeming in beraad. Voor dit moment wil ik graag Wessel van Soest, Mark Donatz, Willem Elshof en Natale David hartelijk danken voor hun verantwoordelijke en jarenlange inzet voor sport in de gemeente Brummen. Natale is helaas verhinderd vanavond. Als blijk van waardering wil ik de heren Van Soest, Elshof en Donatz uitnodigen een cadeau in ontvangst te komen nemen als blijk van waardering en dank voor hun jarenlange inzet. Voor deze heren: uit het juiste hout gesneden. Schalen van onze plaatselijke houtdraaier/kunstenaar Otto Koedijk.

Ik vraag ook nog even uw speciale aandacht voor de heer Marinus van Tent Beking van Sportclub Brummen en Brummen Beweegt. Sport en beweging hoeft immers niet altijd in georganiseerd verband beoefend te worden. Het kan op elk moment van de dag, thuis of buiten. De heer Van Tent Beking heeft een speciale wandelroute door het prachtige Brummen uitgezet, die hij mij graag wil toelichten en aanbieden.

Ik wil deze eerste ronde graag, mede namens de gemeenteraad en het college, mede namens mijn echtgenote Graziella, en samen met u, afronden door een toast, een wens uit te spreken. We wensen elkaar een voorspoedig en in alle opzichten een sportief 2019 toe. Gezondheid.

Dames en heren, jongens en meisjes, de tweede ronde. Een mooi jaar ligt achter ons. Sportieve prestaties, topprestaties. Lokaal, nationaal en internationaal. Sport, spel en verbinding. Een belangrijk fundament voor de samenleving. Er is een Nationaal Sportakkoord 2018-2022 gesloten. Er komen 700 extra buurtsportcoaches, een verhoging van de onbelaste vrijwilligersvergoeding, subsidies voor duurzame sportinfrastructuur, ondersteuning in het integriteitsbeleid bij sportverenigingen, beweegprogramma's voor kinderen onder de 6 jaar, en nog zoveel meer.

Wanneer ik als burgemeester van Brummen mag spreken over sport in onze gemeente, dan kan ik alleen maar trots zijn op allen die hieraan deelnemen, op allen die hieraan bijdragen. Sportiviteit is een sleutelwoord. Sportiviteit in de meest brede zin van het woord. In mijn eerste ronde gaf ik het al aan: Sportief zijn, betekent méér dan een lichamelijke krachtinspanning leveren. Het betekent ook, tegen je verlies kunnen in brede zin, het betekent ook eerlijk en ruiterlijk zijn, het betekent ook 'fair play'. Het betekent de spelregels willen accepteren en naleven, én het betekent het accepteren van het oordeel van de scheidsrechter. Het is volgens mij nog nooit voorgekomen, dat in de Johan Cruyff Arena in de vorm van een referendum een beslissing van de scheidsrechter is voorgelegd aan 55.000 toeschouwers: "Bent u 'voor' of 'tegen' de door de scheidsrechter toegekende penalty. Bovendien, wat zou de mening zijn van de zwijgende meerderheid? Tenslotte kijken miljoenen mensen op tv naar sportwedstrijden.

Op 23 juni 2016 werd een referendum in het Verenigd Koninkrijk gehouden over Brexit. Hun stem zou gevolgen gaan hebben voor de economie, voor rechten en plichten van onderdanen, bezoekers en ondernemingen, voor het onderwijs, voor de medische sector, et cetera. Een nipte meerderheid van de stemmers (51,89%) koos voor uittreden. Heeft elke stemmer de consequenties kunnen overzien?

Hoe zou men bij dit referendum gestemd hebben wanneer één van de gevolgen van de Brexit zou zijn, dat het Verenigd Koninkrijk met hun meest populaire sport, het voetbal, niet meer mee zou mogen doen aan de Europese Kampioenschappen Voetbal? Men stapt immers uit de Europese Unie, dus waarom ook niet uit het Europese Voetbal?

Hoe interessant kan de vergelijking zijn tussen het wel of niet toepassen van referenda binnen de sport en overheidsbeslissingen. Bij het één accepteert men de beslissing van de scheidsrechter, bij het ander bepleit men, zoals nu de Staatscommissie Parlementair Stelsel onder voorzitterschap van Johan Remkes doet, het invoeren van een "correctief bindend referendum". Nèt nu afgelopen zomer een streep door de Wet raadgevend referendum is gezet!?  Misschien moeten we de oplossing niet zoeken in referenda. Wel zie ik een nadrukkelijke taak om onze democratische kennis en vaardigheden te verbeteren, zoals ook de Staatscommissie adviseert. Zoals we aan onze kinderen thuis en op school tijdens de gymles de spelregels leren van de diverse sporten, kunnen we hen ook onze democratische kennis en vaardigheden leren. Sportief, eerlijk, ruiterlijk en ook verlies kunnen accepteren. Sport en democratie kennen overeenkomsten.

Vanuit Brummen, een vraag aan de UEFA, de Europese Voelbalbond, een vraag aan voorzitter Aleksander Ceferin. Hij heeft wellicht de sleutel in handen voor wel of geen Brexit. Gaat een Brexit voor Wales, Schotland, Noord-Ierland en Engeland ook een EK-xit betekenen? Misschien werpt dat een ander licht op de keuze wel of geen Brexit.

Ik sluit deze tweede ronde af en geef graag het woord aan onze dorpsdichter EVA, Elly van Agtmaal, waarna een demonstratie volgt van de jeugdleden van Sparta en Kracht & Vlugheid.

Dames en heren, jongens en meisjes, de laatste ronde. In de sport kennen we natuurlijk ook de grote sportevenementen. Nationale, Europese en Wereldkampioenschappen. Voor velen het summum: de Olympische Spelen. Topprestaties op het allerhoogste niveau. De allerbesten. Het hoogst haalbare. Voorbeeld voor vele sporters, idolen. Karakter, discipline, gedrevenheid, wilskracht, pijn trotseren, geneugten ontzeggen, alsmaar doorgaan. Ooit zijn deze topsporters uit het niets begonnen. Zo maar in een dorpje, in hun eigen woonomgeving. Met een balletje op straat, met een skelter op een plein, met een fiets over de nabijgelegen prachtige Veluwezoom. Later lid geworden van een plaatselijke vereniging, gespeeld op of in een gemeentelijke accommodatie. Sport is in Nederland, in Brummen, dichtbij huis en laagdrempelig. Onze sportinfrastructuur en -cultuur is uniek in de wereld.

In het belang van maatschappelijke binding, in het belang van vrijetijdsbesteding, in het belang van gezondheidsbevordering, stimuleren en faciliteren we sport en beweging. Maar 'de eerste stap' moet vanuit jezelf komen. In het afgelopen jaar konden we trots zijn op topprestaties van diverse inwoners uit onze gemeenten. Ik introduceer 3 topsporters van formaat uit onze eigen geledingen en verzoek hen na het horen van hun naam op dit podium, in deze ring te verschijnen.

In 2013 werd hij al kampioen bij de junioren op de onderdelen sprint en 1 km tijdrit. Sinds 2017 komt hij uit bij de senioren en daarmee toont hij progressie in zijn fabuleuze capaciteiten. Tijdens de Europese kampioenschappen baanwielrennen, onderdeel 1 km tijdrijden won hij in Engeland 'brons' en op 19 oktober in Frankrijk veroverde hij 'goud' bij de teamsprint. Niemand minder dan onze enige echte Sam Ligtlee.

En wat te denken van ons jongste toptalent. Hij kon al meerdere topprestaties op zijn naam schrijven. Vorige maand werd hij als 12-jarige wereldkampioen karten in Brazilië. Nu al een kartkanjer op het hoogste niveau en een veelbelovend talent voor de vermaarde Formule Eén. Toekomstig concurrent of opvolger voor Max Verstappen. Robert de Haan, oftewel, zoals Romeinse veldheren genoemd werden, Gallus Maximus.

Zij won al 15 medailles bij Nederlandse Kampioenschappen, 28 medailles bij Europese Kampioenschappen, 1 wereldbekeroverwinning, 4 medailles bij Wereld Kampioenschappen en, jawel, 1 Olympische Titel, het felbegeerde goud. In 2018 won zij tot slot de bronzen medaille tijdens de Wereldkampioenschappen baanwielrennen op het onderdeel 500 meter tijdrit. Zeer recent heeft zij aangegeven andere doelen te gaan stellen in haar leven. Met zoveel karakter, lacht een nieuwe toekomst haar toe. Haar topprestaties op de fiets zijn onvergetelijk, met als hoogtepunt het goud tijdens de Olympische Spelen in Rio de Janeiro 2016. Ik heb het over niemand anders dan. Elis Ligtlee.

Drie sportieve voorbeelden, drie inwoners, uit onze sportieve gemeente Brummen. Drie topsporters, voorbeelden, waar we trots op zijn. Een Gelukkig en Sportief Nieuwjaar.