Meer partijen nodig voor coalitie
IngezondenINGEZONDEN: Uit onderzoek door o.a. het dagblad De Stentor is gebleken dat door de versnippering in de politiek meer partijen dan voorheen in een gemeente nodig zijn om een coalitie te vormen. Al die partijen willen zich vertegenwoordigd zien in het college van B&W. In veel gevallen worden dan ook meer wethouders benoemd dan gerechtvaardigd voor de grootte van de gemeente. De ‘oplossing’ is dan om deeltijd-wethouders aan te stellen; het aantal wethouders wordt dan niet, zoals de wet eigenlijk bedoelt, gekoppeld aan de grootte van de gemeente(raad) maar aan het aantal partijen dat het college vormt. Meer partijen leidt dan tot meer deeltijd: toch wordt het
wettelijk voorgeschreven aantal wethouders zo niet overschreden. Dat hierdoor (dure!) wanverhoudingen kunnen ontstaan tussen aantal wethouders en aantal portefeuilles mag duidelijk zijn.
Wanneer we nu die deeltijdoptie uitsluiten en het aantal wethouderszetels numeriek koppelen aan de grootte van de gemeente(raad) kunnen we een interessante dynamiek toepassen. Na de verkiezingen zal de grootste partij zoals gebruikelijk het voortouw krijgen bij de vorming van een coalitie. Het aantal partijen dat in het college plaatsneemt is niet langer maatgevend voor het aantal wethouders; dàt is gekoppeld aan de grootte van de gemeente(raad).
Het ‘revolutionaire’ schuilt hierin: na het bereiken van een coalitieakkoord dragen de coalitiepartijen kandidaat-wethouders voor, dat kunnen er meerdere zijn. Volgens het principe ‘one man- one vote’ kiest de gehele raad nu in een geheime stemming de meest geschikten als wethouder. Deze laatsten weten niet door wie ze zijn gekozen en hebben dus geen binding met één partij, maar met de hele raad. Anderzijds weten partijen niet welk individueel raadslid op welke wethouder heeft gestemd.
Naast de financiële besparing op salaris (en wachtgeld!) van wethouders heeft een dergelijk systeem als belangrijkste voordeel dat het dualisme in de raadszaal wordt bevorderd. Partijen hoeven immers ‘hun’ wethouder niet meer uit de wind te houden.
Leo Verhoef
