Verduurzamen met een drinkbare IJssel in het verschiet

GEMEENTE BRUMMEN - Duurzaamheid in Brummen. In het 11 pagina’s tellende coalitie-akkoord is er één geheel gewijd aan het thema. En duurzaamheid staat bij de wethouder die in portefeuille heeft -Pouwel Inberg- hoog in het vaandel. “Er wordt werk gemaakt van het schoner, groener en energieverantwoorder maken van de gemeente”, zegt hij. Het proces is gaande, veel gebeurt, veel staat in de steigers. Zonnevelden, gerecycled water voor de papierindustrie, warmtenetten en de inlossing van een verkiezingsbelofte van Inbergs partij GroenLinks: voor 2026 21.000 bomen erbij in Brummen. En dan in de toekomst als bewijs van het slagen van verduurzamen: een drinkbare IJssel 

De aanleg van zonnevelden is van de maatregelen nu wellicht het meest zichtbaar. Althans het proces daar naartoe. Want waar eerder de verwachting was dat in maart al een keus gemaakt zou zijn voor de meest kansrijke plekken voor zonnevelden, valt dat besluit nu pas medio december. Is het verduurzamen zo weerbarstig? Inberg wil het zo niet benoemen. “De ambitie was misschien te groot, maar anderzijds: we zijn hier een proces ingegaan dat we niet eerder hebben uitgevoerd. Voor de tranche die nu voorligt hebben negen ontwikkelaars een plan ingediend. Dat is heel mooi, want dan heb je veel keus. Maar het is ook meer werk natuurlijk om al die plannen zorgvuldig te doorlopen. Daarbij hebben we ook inwoners en deskundigen gevraagd naar de plannen te kijken. En die hebben heel veel input gegeven, vragen gesteld, nadere informatie gevraagd. Dat is heel goed. Er was bij met name de omwonenden van potentiële velden ook heel veel behoefte om mee te denken en meningen weer te geven. Natuurlijk was er ook verzet, maar ook positieve reacties. Dat alles meewegen en meenemen in de uiteindelijke keuze voor de meest kansrijke trajecten heeft tijd gekost. Maar nu ligt er wel iets dat verdedigbaar is en ook draagvlak heeft.”

Bij dat alles is er overigens een gegeven dat in de toekomst nog een probleem kan opleveren. Brummen is opgedeeld in vijf deelgebieden die allemaal een deel van de in totaal 100 hectares aan zonnevelden die de gemeente wil voor hun rekening zouden moeten nemen. Maar voor sommige van die deelgebieden als de uiterwaarden of de landgoederenzone is nauwelijks belangstelling. Mogelijk omdat die op te grote -en dus kostbare- afstand liggen van een aankoppelmogelijkheid op het stroomnetwerk of bijvoorbeeld de papierindustrie. Als Brummen straks nog een tender uitschrijft voor 30 hectare, kijkt de gemeente dan toch stiekem weer naar populaire deelgebieden als de ontginningen die hun portie zeer waarschijnlijk al invullen? Inberg: “Nee, dat verwacht ik niet. Ontginningen zitten aan hun taks. En ik ben van mening dat we een zorgvuldige verdeling hebben gemaakt over de diverse gebieden. Maar goed, uiteindelijk is een besluit over een andere invulling aan de gemeenteraad. Het trouwens absoluut niet gezegd dat de belangstelling voor de andere gebieden er straks ook niet zal zijn. De energiewereld is enorm in beweging, zowel wat betreft de techniek als de verdienmodellen.”

Ook windmolens zijn in Brummen vooralsnog niet te verwachten, zegt hij. “Er zijn op dit moment geen locaties die in aanmerking komen. In ieder geval niet zolang niet duidelijk is wat de invloed van molens op de wespendief is. Want die beschermde roofvogel staat de bouw van molens in de weg.”

Een ander project dat Brummen graag gerealiseerd wil zien is de aanleg van een warmtenet in Eerbeek, waar de restwarmte van de papierindustrie gebruikt kan worden voor de verwarming van huizen. De haalbaarheid is onderwerp van gesprek tussen onder meer de industrie, Veluwonen en de gemeente. In de herfst van komend jaar wordt besloten of het proces al dan niet wordt doorgezet.
Vergroening staat ook de agenda. Door bijvoorbeeld acties als ‘tegelwippen’(burgers prikkelen verharding in tuinen te verwisselen voor groen), doordacht bermen maaien zodat kruiden en bloemen meer kansen krijgen, laanstructuren te herstellen én 21.00o bomen te planten de komende jaren. Voor elke inwoner één.

Ook is een wens van Inberg dat de papierindustrie stopt met het lozen van gezuiverd afvalwater op de IJssel. Nu wordt dat bij Industriewater Eerbeek gezuiverd. Een deel vloeit als proceswater terug naar De Hoop, de rest gaat naar de IJssel. Inberg: “Maar hoe mooi zou het zij als alle water gerecycled zou kunnen worden. Geen lozing op de IJssel, minder onttrekking van grondwater.”

En dan straks als resultante van dit alles in 2051 een drinkbare IJssel als symbool voor een geslaagde verduurzaming. De rivier vrij van lozingen, van insecticiden, medicijnresten, noem maar op. Een utopisch beeld? Inberg: “Het is in ieder geval de droom van Li An Phoa, initiator van Drinkable Rivers. Die liep vorig jaar langs de hele IJssel om dat idee te promoten. Een droom die we delen. En het mooiste is: als we alle partijen onze plannen met betrekking tot duurzaamheid uitvoeren, dan is het ook een droom die uit kan komen. In Brummen werken we daaraan.”