Auteur Jolande van Gorssel onder de boom die getuige was van alle gebeurtenissen. Foto: Privéarchief
Auteur Jolande van Gorssel onder de boom die getuige was van alle gebeurtenissen. Foto: Privéarchief

De onderste steen moet boven komen

LEUVENHEIM – Na 10 jaar gedegen onderzoek en de nodige tegenwerking, komt het boek Splinter in de ziel van Jolande van Gorssel eindelijk uit. Ooit wilde ze bij de politie gaan en met de vastberadenheid van een rechercheur heeft ze zich ingezet in haar onderzoek voor dit boek. Het vertelt over een familie die zich in de oorlog inzette voor Joden en daarvoor nog jaren daarna werd gestraft.

Jolande van Gorssel had vroeger een kapsalon in Leuvenheim en daar kwam op een gegeven moment ook Sofie binnen. “Het is alsof de mensen het gevoel hebben je alles te kunnen vertellen in de kappersstoel. Dit verhaal maakte zoveel verontwaardiging in mij los, dat ik hier wat mee moest doen!” Sofie werd in haar schooltijd enorm gepest en buitengesloten en dat had allemaal zijn oorsprong in de Tweede Wereldoorlog. Dat vond Van Gorssel zo bizar, dat zij zich erin is gaan verdiepen. 


Pension in Ugchelen

De opa en oma van Sofie huurden sinds 1936 een heel landgoed met pension en bijgebouwen in Ugchelen (nu hotel de Cantharel). Zij verborgen 24 Joodse onderduikers tot Nederlandse Jodenjagers er binnenvielen. Eén onderduiker probeerde zijn familie te redden en toen dit niet lukte verraadde hij andere onderduikers die in het koetshuis zaten verborgen. Na de oorlog werden de pensionhouders gearresteerd op verdenking van verraad, terwijl zij onderduikers verborgen en samenwerkten met het verzet. Van Gorssel heeft 10 jaar lang onderzoek gedaan naar dit voorval. Ze sprak met getuigen, familieleden en spitte door vele dossiers. Daarbij stuitte ze op veel verzet.


Bedreigingen

Zij sprak op een bepaald moment iemand over het aanvragen van de onderscheiding Yad Vashem voor de eigenaren van het pension. "Toen ik details noemde, greep de man me bij de armen. Hij beet me toe: ‘Jij moet hier mee S-T-O-P-P-E-N!' Ik schrok uiteraard enorm en eigenlijk was ik daardoor ook vastbesloten door te zetten!” Dat deed ze maar constant was ze op haar hoede en durfde haar huis bijna niet uit te komen. Ze kreeg dreigtelefoontjes waarin ook haar dochter werd genoemd. Ze kreeg haar eigen overlijdensbericht in de bus, dat was de druppel en ze deed aangifte. "Ik had blijkbaar dingen ontdekt die het daglicht niet mochten zien,” zegt van Gorssel.


Splinter in de ziel

Ze zette door en nu is het bijna zover. Om het boek ook echt te kunnen laten drukken is zij een crowdfundactie opgestart bij Voor De Kunst. Deze week kreeg zij bericht van Provincie Gelderland. Wanneer zij 70% van het gevraagde bedrag binnen heeft, zullen zij het verder aanvullen. De onderste steen moest boven komen.