Een Ster van Bethlehem op 21 december...
REGIO - Bij helder weer en met voldoende zicht laag boven de zuidwestelijke horizon kan op maandagavond 21 december na zonsondergang een uniek hemelverschijnsel worden waargenomen. De planeten Jupiter en Saturnus staan ogenschijnlijk zo dicht bij elkaar dat ze ‘samensmelten’ tot één ster!
Planeten onderscheiden zich van sterren doordat ze een langzame beweging maken ten opzichte van de sterrenachtergrond. Veelal zijn ze ook helderder dan de sterren. Dat komt omdat planeten veel dichterbij staan dan de ver weggelegen sterren. “Afgelopen maanden waren de planeten Jupiter en Saturnus al duidelijk samen zichtbaar aan de avondhemel”, aldus Alex Scholten, amateur-sterrenkundige en publieksvoorlichter bij de Volkssterrenwacht Bussloo. “Jupiter is de helderste van de twee. En wie regelmatig naar dit duo heeft gekeken zal gezien hebben dat de twee aan de hemel steeds dichter bij elkaar kwamen te staan”. Dat beide planeten steeds dichter bij elkaar lijken te komen, komt omdat ze vanaf de aarde gezien langzaam in één gezichtslijn komen te staan. Jupiter staat daarbij veel dichter bij de aarde (zo’n bijna 900 miljoen kilometer) dan Saturnus, die op circa 1,6 miljard kilometer afstand staat! Op de avond van 21 december staan ze zo nauwkeurig achter elkaar dat ze voor de waarnemer ‘samensmelten' tot één object. "Wie met een verrekijker kijkt kan misschien nog beide planeten afzonderlijk ontwaren. Zo'n nauwe samenstand is erg uniek. Door hun omlooptijden komen de planeten Jupiter en Saturnus gemiddeld iedere 20 jaar in samenstand aan de sterrenhemel, maar meestal blijven ze daarbij zichtbaar als twee planeten die langzaam ten opzichte van elkaar bewegen. Een samenstand die lijkt op een samensmelting komt zelden voor. De laatste keer dat de beide planeten zo dicht bij elkaar stonden was in 1623, dus bijna 400 jaar geleden.” Honderden jaren geleden werden de planeten gezien als de goden die zich langs de sterrenhemel bewogen. Hun beweging werd beschouwd als ‘hemelse tekens' en wezen op bijzondere gebeurtenissen zoals geboorte, dood, ziekte en oorlogen. Astronomen denken dat een samenstand van heldere planeten mogelijk een verklaring kan zijn voor de Ster van Bethlehem. Een samenstand van Jupiter en Saturnus of een samenstand van Jupiter en Venus zou 2000 jaar geleden een indrukwekkend verschijnsel zijn geweest, welke door de Wijzen uit het Oosten als een teken van de geboorte van een koning kon worden gezien.