Woeste Hoeve, wat ging er allemaal mis?
WOESTE HOEVE - In de nacht van 6 op 7 maart 1945 werd bij buurtschap Woeste Hoeve per ongeluk een 'aanslag' gepleegd op Hans Albin Rauter, de hoogste Duitse politie-generaal en hoofd van de SS in Nederland. Als vergelding zijn bij Herberg de Woeste Hoeve 117 mannen gefusilleerd. De jongste was 17, de oudste 75 jaar.
Het leek een goed doordacht plan van de Apeldoornse ondergrondse, zij volgden een tip over 3000 kilo vlees dat door de Wehrmacht zou worden opgehaald bij een slagerij in Epe. Dat zou de voedselschaarste bij de evacuees en onderduikers in hun regio verzachten. Zij kregen de opdracht het vlees te onderscheppen. De juiste uniformen hadden zij in hun bezit, maar geen vrachtwagen. En dus besloten zij een vrachtwagen van de Wehrmacht te kapen. Het stuk in de buurt van de Woeste Hoeve leek hen de ideale plek om hun plan tot uitvoering te brengen. Hier reden heel veel Duitse vrachtwagens heen en weer tussen Apeldoorn en Arnhem. Die avond hoorden zij een zware auto naderen en dachten beet te hebben. Wat zij hoorden aankomen was geen vrachtwagen, maar een open BMW met Duitse officieren. In een vuurgevecht werden de chauffeur en een officier gedood. De man naast de chauffeur hield zich dood, dit bleek later Rauter te zijn, de politie-generaal en hoofd van de SS in Nederland. Na een dergelijke aanslag was het normaal dat de Duitsers represailles zouden nemen en Rauter had hiervoor ooit al zeer duidelijke quota ingesteld.
117 mannen gefusilleerd
In totaal zijn 117 mannen uit verschillende Duitse gevangenissen in Nederland gehaald en met bussen vervoerd richting herberg De Woeste Hoeve. In de ochtend van 8 maart 1945 werd elke vijf minuten een groep van 20 gevangenen opgehaald en een stukje verderop gedood door een vuurpeloton van 50 Duitsers. Er werd door getuigen nog gesproken van een jongeman die probeerde weg te komen, met geboeide handen rende hij weg, maar bleef in het prikkeldraad hangen. Vervolgens werd hij in de rug geschoten. De lichamen werden in een lange rij neergelegd tussen de weg en het fietspad. Fietsers die passeerden werden gedwongen af te stappen en langs de lichamen te lopen. In de middag werden zij in een massagraf begraven op begraafplaats Heidehof bij Apeldoorn. In de loop der jaren is een deel weer herbegraven op het Ereveld Loenen. Vanaf 1987 is er elk jaar een herdenking bij het monument. Aanstaande zaterdag 7 maart is er weer een herdenking van deze vergeldingsactie van de Tweede Wereldoorlog.