De vele wonderen van de bisschop van Myra

EMPE/ TONDEN - Voor een lezing over de historie van het Sinterklaasverhaal had Vrouwen Aktief Empe/Tonden Frits Booy uitgenodigd. Voorzitter Ria Bensink opende de avond in stijl met een gedicht op rijm.

Nicolaas werd rond het jaar 270 na Christus geboren in Patara in Klein Aziƫ, het tegenwoordige Turkije, dat destijds bij het Romeinse Rijk hoorde. Zij sterfdag werd vastgesteld op 6 december en bij zijn heiligverklaring kreeg hij Sint voor zijn naam. Eeuwen later, na de inval door moslims in het gebied, werden zijn stoffelijke resten naar Bari, Italiƫ gebracht. Hij was een bijzonder kind, na zijn geboorte stond hij gelijk rechtop. Hij werd priester en later de bisschop van Myra. Uit deze tijd komen de verhalen dat hij wonderen heeft verricht. Al deze verhalen kennen meerdere versies met daarin verwijzingen naar de huidige gewoontes. Nicolaas zou drie huwbare zusjes uit een arm gezin hebben behoed voor prostitutie door 's nachts heimelijk geld naar binnen te gooien. Dit zou het 's nachts cadeautjes brengen en het strooigoed verklaren. De naam goedheiligman zou een verbastering zijn van goedhuwelijksman en bij dit verhaal zijn ontstaan. Hij zou drie vermoorde studenten, die in een pekelvat waren gegooid, weer tot leven hebben gewekt, de grote kindervriend. Hij zou drie ter dood veroordeelde generaals hebben gered, de grote afstand zou hij vliegensvlug over de daken hebben afgelegd. De legende verhaalt dat de kleding van Sinterklaas stamt uit de tijd van religieuze botsingen. Christelijke heiligen namen de plaats in van heidense goden. Nicolaas zou de taak over hebben genomen van de Germaanse God Wodan, die afgebeeld werd in een wijde rode mantel met muts (mijter) en een baard als vermomming. Hij reed op een wit paard met in zijn hand een speer (staf) en liet zich door twee raven informeren over het gedrag van kinderen. De herkomst van zwarte piet kent ook verschillende varianten. Het kan verwijzen naar de raven van Wodan (zwarte vogels) maar ook naar de Moorse bedienden (donkere knechten) van bisschoppen. In de late middeleeuwen werd het Sinterklaasfeest verboden. Sint werd een boeman die snoep gaf aan brave kinderen maar stoute kinderen bestrafte met de roe. Deze corrigerende rol werd later door zwarte piet overgenomen. Er ontstonden Sint Nicolaasmarkten, met amandelen, vijgen en mandarijnen uit Spanje. Zo werd aangenomen dat Sinterklaas daar ook vandaan kwam. Cadeautjes werden nog niet ingepakt en men maakte toen letters van brooddeeg.