"63.450 euro voor ESCo is weggegooid geld"
"Met dit raadsvoorstel veegt u alleen uw eigen straatje schoon. Geen middenstander, geen particulier, geen winkel in Brummen heeft hier verder iets aan, terwijl zij voor dezelfde problematiek staan." Mirjam ten Hove uit Hall vroeg vorige week donderdag de Brummense raadsleden niet akkoord te gaan met een raadsvoorstel om ruim zestig duizend euro uit te geven voor een Europese aanbesteding ten behoeve van een Energy Service Company (ESCo) waarbij de gemeentelijke gebouwen energieneutraal gemaakt worden.
Nagenoeg alle politieke partijen waren vol lof over haar degelijk onderbouwde betoog. Met overtuiging legde ze de raadsleden uit dat het voorstel voor de andere contractpartners vrij risicoloos is, maar dat het bestede gemeenschapsgeld voor de Brummense bedrijven en inwoners niets oplevert. Slechts tien gemeentelijke gebouwen worden energieneutraal gemaakt, waarbij het uiteindelijk voornamelijk gaat om inspanningen voor de Bhoele en Rhienderoord. "Om daar een Europese aanbesteding voor te houden is absoluut overbodig en weggegooid geld," aldus Ten Hove.
Het kan ook anders
Na lezing van de manier waarop de gemeente Brummen de verduurzaming van de tien gemeentelijk gebouwen wil aanpakken en de kosten die daarmee gemoeid zijn, vond ze dat ze de leden van de gemeenteraad moest uitleggen dat het ook anders kan.
"Ten eerste gaat het maar om tien gebouwen," zo hield ze de raadsleden voor. "Dat zijn er echt heel weinig. De meeste van deze gebouwen zijn gemakkelijk energieneutraal te maken. Denk aan de brandweerkazernes, een wagenloods, de gemeentewerf en het koetshuis. Ook het kinderdagverblijf, opgeleverd in 2017, Werkfit Brummen, gerenoveerd en opgeleverd in december 2018, het gemeentehuis, nota bene ontworpen door duurzaamheidsgoeroe Thomas Rau, zijn niet het probleem. Voor de twee sportparken: Rhienderoord en De Boele is de opgave wat ingewikkelder.
Europese aanbesteding voor twee gebouwen?
Maar de centrale vraag is: Moet er voor het energieneutraal maken van deze twee gebouwen een Europese aanbesteding worden gehouden?"
Ze rekent de raadsleden voor, dat over het algemeen door het opnieuw inregelen en afstemmen van installaties, zonder grote investeringen te doen, al dertig procent, 90.000 euro worden bespaard op de 300.00 euro die de gemeente wil investeren. Om ruim 60.000 euro uit te geven voor de Europese aanbesteding "is echt onverantwoord".
In het voorstel staat weliswaar dat dit aanbestedingsgeld wordt 'terugverdiend' maar, zo rekent Ten Hove voor, dat betekent dat er behalve de eenvoudige besparingsmaatregelen die 90.000 euro opleveren ook nog eens ruim 60.000 bespaard kan worden door dit geld niét uit te geven voor de Europese aanbesteding. "Ik vraag mij af of u, met deze wetenschap, als het uw eigen geld en risico betreft, ook zou instemmen met dit voorstel?"
Lokale aanpak
In plaats van een Europese aanbesteding ziet Mirjam ten Hove liever een lokale aanpak. Een aanpak die niet slechts de tien gemeentelijke gebouwen verduurzaamt, maar waardoor ook de gebouwen van MKB-bedrijven, van ondernemers, burgers, boeren en buitenlui meedoen. Inmiddels heeft ze met het bestuur van Brummen Energy gesproken en dat is enthousiast om te participeren. Met zo'n lokale Brummense-ESCo worden kennis en kunde opgebouwd bij de gemeente en de uitvoerende bedrijven. En we kunnen het zo organiseren dat iedereen in de gemeente Brummen kan profiteren en dat het hier ook werk oplevert. Het rendement van de Brummense ESCo (BRESco) besteden we aan nieuwe Brummense projecten. Dat stimuleert iedereen in de gemeente Brummen om mee te doen."
Bouwvrouw
Mirjam ten Hove werkte jaren als bouwvrouw in de 'gewone' bouw. Ze voelde zich daar niet thuis en werkt sinds 2001 als zelfstandig adviseur. Verder is ze vrijwilliger bij Brummen Energie en de Stichting IJsselhoeven.
We schrijven 2014 als de plannen bekend worden om de boerderij 't Halfvasten af te breken teneinde ruimte te maken voor het water van de IJssel. 't Halfvasten was een imposante IJsselhoeve, tevens herberg voor schippers en overslagplaats voor mensen die handel brachten of haalden. "Maar zoals zoveel imposante boerderijen staan ze niet op een gemeentelijke, provinciale of rijks monumentenlijst en dus is er geen enkele reden om er geen sloopvergunning voor af te geven," aldus Ten Hove die in in het boek "Ode aan 't Halfvasten – De geschiedenis van een markante IJsselhoeve" de historie van de boerderij beschrijft.
Als bouwregisseur helpt ze eigenaren van dergelijke oude boerderijen bij het restaureren, verbouwen en onderhouden van hun oude monumentale huis. "We staan voor een enorme uitdaging op het gebied van verduurzaming en de transitie van energie, zegt ze. "De schaalvergroting in de landbouw en de bevolkingskrimp in deze regio's, heeft grote gevolgen. Oude boerderijen voldoen veelal niet aan de moderne eisen. Een sloopvergunning om nieuwbouw mogelijk te maken is snel afgegeven, maar vaak kan het ook anders."
Grote Hoeve in Baak
Een voorbeeld van verantwoorde verduurzaming is boerderij Grote Hoeve in Baak. Met de uitvoering van dit project is aangetoond dat een monumentale energietransitie van een historische boerderij mogelijk is.
Samen met de Nyenrode Business Universiteit werkt ze aan een project waaraan behalve beschermde agrarische monumenten, alle karakteristieke boerderijen gebouwd voor circa 1940 met cultuurhistorische waarden kunnen meedoen. "Juist omdat de bouwwijze van boerderijen van een bepaald type in een bepaalde streek, zoals de T-boerderijen in de IJsselvallei, hetzelfde is, heeft een gezamenlijke aanpak grote voordelen." aldus Mirjam ten Hove.