De Schaapskooi bij Loenen
De Schaapskooi bij Loenen

Wolf bedreiging voor schaapskuddes?

LOENEN/ MIDDEN VELUWE - Vrouwtje GW960f heeft zich in onze omgeving gevestigd, en nog niemand mist een schaap. Blij verrast was de wolven-onderzoeker Hugh Jansman in januari dit jaar een prooirest aan te treffen van een half opgegeten edelhertkalf van ongeveer 60 kilo. Na 150 jaar lijkt de voedselpiramide weer hersteld met de wolf bovenaan. Goed nieuws of; 'Help de wolf komt eraan?'

Opvallend is dat de door wolven gedode schapen in geen enkel geval in het verblijfsgebied zijn gevangen. Rondtrekkende wolven zonder territorium moeten alle kansen grijpen die ze kunnen. Hit and run, omdat er geen rust is. Schaapherder Jeroen van Leerdam, die zijn kudde door de zuidelijke Veluwe leidt, zegt "Natuurlijk is het een afgrijselijk schrikbeeld om 's ochtends bij de kudde te komen en daar een aantal dode en zwaargewonde schapen aan te treffen. Het feit dat wolven meerdere schapen doden of verminken schijnt verklaarbaar te zijn door hun instinct om door te bijten tot alle beweging uit hun prooi is. Doordat schapen, met sterk kudde gedrag, samenklonteren tot een, blijft een wolf getriggerd om verder te bijten."

De wolvin die in het gebied Ugchelen-Hoenderloo woont, is afkomstig van de Babben-roedel, ongeveer 600 kilometer hier vandaan in het Duitse Brandenburg. Een uitstapje op de Loenermark is dan ook bepaald geen lange afstandswandeling voor een wolf. Gelders Landschap en Kastelen is eigenaar van de Loenermark kudde. Regiohoofd Leo Cleiren van GLK maakt zich geen zorgen over de komst van de wolf. "Een gevestigde wolf valt eigenlijk nooit huisdieren als schapen aan." Mocht de wolf toch schade gaan veroorzaken zal GLK 'passend beleid' ontwikkelen.

"De Loenermark kudde is een gescheperde kudde, overdag met herder en hond op pad, en 's nachts in de schaapskooi. Het risico op wolven-aanvallen is dan ook heel klein." aldus Cleiren. Zowel GLK als herder Van Leerdam geven aan dat een elektrisch flexraster van in ieder geval 120 cm hoog de kans op schade door wolven heel klein maakt. Nu gebruiken beide nog een raster van 90 cm, en hoewel te laag hebben ze nog geen dode schapen door wolven gehad.

Loslopende honden zijn een groter probleem. Wolvendeskundige Glenn Lelieveld van Wolven in Nederland vermeldde bij een wolvenlezing in Ugchelen woensdag j.l. dat tegenover 100 door wolven gedode schapen er 4.000 door honden gedode schapen staan. Hij geeft wel aan "Bagatelliseren daarvan is kansloos! Je moet het serieus nemen en met oplossingen komen. In Zweden plaatsen vrijwilligersgroepen hoge stroomhekken mét subsidie. Ook in Noord-Nederland zijn dit soort vrijwilligersgroepen al actief."

BIJ12, een organisatie die wildschade onderzoekt, heeft onderzoek laten doen naar mobiele kuddewaakhondenteams. Honden van speciale rassen leven dan met en tussen de schapen. Ze zien zichzelf als groepsgenoot van de kudde en beschermen deze tegen aanvallers. In het buitenland al eeuwen gebruik en een groot succes. Op het Wierdense Veld loopt schaapherder André Kühn al met zijn kuddebewakingsteam rond.

Zowel Cleiren van GLK als Van Leerdam zien de komst van de wolf als een verrijking. Van Leerdam hierover "Ik zie de komst van de wolf als een bekroning van het Nederlandse ecosysteem, maar bovenal als een uitdaging. Een uitdaging waar de voorstanders hard voor moeten knokken en waar we ons goed op moeten voorbereiden. Als schaapsherder denk ik dat er genoeg mogelijk is om er voor te zorgen dat de wolf en mijn beroep met de kwetsbare schapen naast elkaar kunnen bestaan."