IJshaar in tegenlicht. Foto: Jeroen van Wijk
IJshaar in tegenlicht. Foto: Jeroen van Wijk

De baard van koning winter

Algemeen

REGIO - Januari is naast december de donkerste maand van het jaar. De zon komt laat op, gaat vroeg onder en de natuur lijkt in de spaarstand te staan. De bomen zijn hun blad kwijt, veel planten zitten onder de grond en dieren laten zich beduidend minder zien. Van een flink pak sneeuw of stevige vorst is ook nog geen sprake geweest. Toch zijn juist dit de perfecte omstandigheden voor een bijzonder verschijnsel: ijshaar. 

Een hoge luchtvochtigheid, temperaturen net beneden het vriespunt en zeker geen sneeuw. Dit zijn de omstandigheden waaronder in bossen witte plukjes verschijnen. Van een afstand lijkt het misschien op afval, maar wie dichterbij gaat kijken ontdekt iets compleet anders. Op dood hout, meestal van beuk en soms van eik, heeft zich een haarvormige structuur ontwikkeld. Het is ijshaar, ook wel ‘de baard van koning winter’ genoemd. Dit bijna magische verschijnsel wordt veroorzaakt door schimmels die in het dode hout leven. Net als wij moeten ook schimmels, als het ware, ademen. Hierbij wordt vocht door piepkleine gaatjes in het hout naar buiten geperst. Dit vocht bevriest vervolgens tot flinterdunne draadjes die tot wel 9 centimeter lang kunnen worden! Het moet dus vriezen, maar het mag niet té koud worden. Bij te strenge vorst gaan de schimmels namelijk in ‘winterslaap’ en ademen ze niet. Een precisiewerkje dus!

Op zoek naar ijshaarDe kans om ijshaar te zien is het grootst wanneer lichte nachtvorst (0 tot -4 graden) volgt op een periode met dichte mist of regen. In oude beukenbossen is succes het meest waarschijnlijk. Bovendien valt ijshaar op de grauwe bosbodem extra goed op. Geldersch Landschap & Kasteelen beheert verschillende geschikte bossen, zoals (delen van) de Sysselt, de Loenermark, de Dellen, landgoed Hoekelum, Hagen/Breukinkheide, de Lochemse Berg, landgoed ‘t Velde en de Duno. Ga wel zo vroeg mogelijk op pad! Wanneer de warme zonnestralen de haren bereiken, zullen deze namelijk in een mum van tijd smelten. Hetzelfde zal gebeuren bij aanraking, dus wees voorzichtig en laat je fascineren door een fraai staaltje winterse magie!

Uit de krant

Afbeelding
B.T.C.B. tennist op nieuwe banen Algemeen 5 uur geleden
Nederland kampioene Felyne Boschloo in actie met Shakira.
Felyne Boschloo weer Nederlands Kampioen Algemeen 5 uur geleden
Sponsor Miel Velthorst met het gesponsorde team.
Dankzij sponsoren waterpoloërs geheel in stijl! Algemeen 5 uur geleden
Afbeelding
Reactie op ingezonden brief van Ank van der Woude Ingezonden 5 uur geleden
Foto ter illustratie
Voorleesexpress Algemeen 5 uur geleden
De Marshoeve. Bron: Google maps.
Apeldoorn eist snel vertrek campingbewoners Algemeen 5 uur geleden
Ridder Walewein alias Hendri Schut.
Ridder Walewein in de Ludgeruskerk Algemeen 5 uur geleden
Michaelshoeve. Foto: Monique Schuite.
Is opvang statushouders wel volgens de regels? Algemeen 5 uur geleden
Foto ter illustratie.
Raad van State zet Gemeenteraad aan het werk Algemeen 5 uur geleden
Stort Doonweg.
"Provincie Gelderland schendt zorgplicht" Algemeen 5 uur geleden
Thijs Bleumink en Jelke Bouma samen op de fiets. Foto: Rutger Jongejan.
Gratis boodschappen bij een nieuwe fiets Algemeen 5 uur geleden
Afbeelding
Meehuilen met de wolven Ingezonden 5 uur geleden
Afbeelding
Open Camping Dag bij Minicamping Molenallee in Loenen Algemeen 19 uur geleden
Afbeelding
Biologische Boerderijwinkel De Nieuwenburgt viert de eerste uitstap van de koeien naar buiten! Algemeen 23 uur geleden